Schody spiralne to konstrukcja, która jest tak powszechnym i popularnym elementem nowoczesnych budynków, że wiele osób nie zdaje sobie sprawy, że mają one tak bogate i długie dziedzictwo.
W rzeczywistości historia schodów spiralnych sięga tysięcy lat wstecz.
Schody spiralne w starym zamku
W Starym Testamencie znajduje się wzmianka o spiralnych schodach będących elementem Świątyni Salomona. Może to sugerować, że były one używane już około 1000 lat p.n.e.
Świątynia w Selinunte na Sycylii została zbudowana około 480 roku p.n.e. i w tym miejscu znaleziono pozostałości wczesnej formy spiralnych schodów.
Najstarsze schody spiralne, które stoją do dziś, można znaleźć w Rzymie. Znajdują się ona w Kolumnie Trajana, która została zbudowana w 113 roku n.e. W sumie 185 stopni prowadziło ludzi z poziomu ziemi do wnętrza 35-metrowej kolumny. Na szczycie znajdowała się platforma, z której można było podziwiać panoramiczny widok na Rzym. Mniej więcej w tym czasie spiralne schody zaczęły znajdować szersze zastosowanie w architekturze rzymskiej.
Pierwsze schody spiralne były wyrzeźbione z kamienia lub marmuru i wbudowane bezpośrednio w ściany budynku, aby utrzymać ich ciężar. Dopiero po pewnym czasie rozwinęła się konstrukcja schodów spiralnych, którą znamy dzisiaj - konstrukcja wolnostojąca, w której stopnie zamontowane są wokół centralnego słupa. Od czasów rzymskich, schody spiralne zaczęły wykazywać wiele klasycznych cech.
Kamienne schody spiralne
Wpływ Rzymian pomógł wprowadzić schody spiralne na szerszą skalę do projektów budynków w całej Europie. Następnie w średniowieczu stały się one dobrze ugruntowaną cechą wielu zamków, częściowo ze względu na korzyści, jakie dawały w obronie przed napastnikami.
Ponieważ spiralne schody są dość wąskie, niemożliwe było przeprowadzenie masowego ataku, ponieważ napastnicy musieliby wchodzić pojedynczo, mając niewiele miejsca na władanie bronią. Ponadto, spiralne schody w zamku były projektowane tak, aby obracały się w kierunku zgodnym z ruchem wskazówek zegara. Oznaczało to, że prawa ręka napastników (ramię z mieczem) znajdowało się przy najwęższej części schodów, blisko centralnego słupa. To sprawiało, że atakujący był praktycznie pozbawiony możliwości efektywnego użycia miecza. W przeciwieństwie do napastników broniący zamku mieli znacznie większą swobodę ruchu.
Obrońcy zamku często korzystali z jeszcze jednej zalety schodów spiralnych w postaci nierównych stopni! Mieszkańcy zamku doskonale znali układ schodów i mogli się po nich szybko wycofać. Natomiast napastnicy mieli większe szanse na potknięcie się i upadek, zwłaszcza w słabo oświetlonych wnętrzach klatki schodowej.
Spiralne schody kojarzą się z królem i zamkami, dlatego nie dziwi fakt, że stały się pożądanym elementem wyposażenia domów dla bogaczy. Doskonałym przykładem tego jest wspaniała spiralna klatka schodowa w Chateau de Chambord w Dolinie Loary, która została zbudowana na początku 16 wieku. Schody spiralne wybudowane w tym zamku mają formę dwóch klatek schodowych, splecionych ze sobą w celu utworzenia podwójnej spirali. Wielu ekspertów uważa, że ten wspaniały wyczyn projektowy i inżynieryjny był dziełem Leonarda da Vinci, który mieszkał w pobliżu w czasie jego budowy.
Spiralne schody w Rzymie
Spiralne schody były również coraz częściej umieszczane w kościołach i katedrach. Były one bardzo praktycznym i oszczędzającym miejsce sposobem wchodzenia na wysokie konstrukcje, takie jak iglice i dzwonnice. Jednak dały one również architektom i budowniczym niepowtarzalną okazję do podkreślenia piękna spiralnych schodów.
Schody w Katedrze św. Pawła.
W Wielkiej Brytanii jednym z najbardziej godnych uwagi przykładów są schody dziekańskie w Katedrze św. Pawła. Zaprojektowane przez Sir Christophera Wrena, te słynne na całym świecie schody wznoszą się do Galerii Szeptów. (Fani Harry'ego Pottera natychmiast rozpoznają te schody, ponieważ pojawiły się one w ekranizacjach książek).
Nawet w nowszych projektach katedr spiralne schody nadal odgrywają znaczącą rolę. W Barcelonie, arcydzieło Gaudiego, Sagrada Familia, posiada piękne kamienne schody spiralne w Wieży Pasji, które przyciągają turystów z całego świata.
Wiktoriańskie schody spiralne
W czasach wiktoriańskich żeliwne spiralne schody stały się popularne w domach i budynkach publicznych. Można je było zaprojektować według specyfikacji klienta i wykończyć w wielu wyszukanych wzorach. Były to schody nie tylko funkcjonalne i praktyczne, ale także piękne w swoim rodzaju.
W drugiej połowie XX wieku zaczęło być bardzo opłacalne produkowanie ram schodów spiralnych ze stali. To sprawiło, że stały się one dostępne dla znacznie szerszego kręgu odbiorców i stały się coraz częściej spotykanym elementem nowoczesnych domów i mieszkań. W tym samym czasie zastosowanie stalowych schodów spiralnych jako schodów przeciwpożarowych stało się powszechne w wielu typach budynków.
Współczesne schody spiralne.
Dziś klasyczne schody spiralne mogą być wykonane z wielu różnych materiałów, w tym ze stali, drewna, betonu i szkła. Ponadczasowy urok ich konstrukcji oznacza, że mogą być wykorzystane do stworzenia spektakularnego projektu w luksusowych domach, biurach i budynkach użyteczności publicznej, z wykończeniem, które może łączyć się z praktycznie każdym rodzajem wystroju wnętrza.
Spiralne schody nadal inspirują architektów na całym świecie. W Linzhou, w Chinach, zbudowano 300-stopowe schody spiralne, aby dać turystom panoramiczny widok na góry Taihang.
Wszystkie posty z kategorii "Schody"
